DOKUMENT DO DRUKU: PROCEDURY_INTERWENCYJNE.docx
PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI
W SYTUACJACH ZAGROŻENIA DZIECI
I MŁODZIEŻY DEMORALIZACJĄ
INTERWENCJA PROFILAKTYCZNA
Szkoła jest zobowiązana do wczesnego wykrywania i rozpoznawania niedostosowania społecznego oraz do podejmowania stosownych oddziaływań profilaktycznych i wychowawczych, a wobec uczniów niedostosowanych – działań resocjalizacyjnych.
W celu eliminowania przyczyn i przejawów zachowań świadczących
o niedostosowaniu społecznym niezbędna jest właściwa reakcja nauczyciela, wychowawcy, pedagoga oraz dyrektora szkoły:
- umiejętne przeprowadzenie interwencji z zachowaniem wszelkich praw zarówno dzieci uczestniczących w zdarzeniu, jak i ich rodziców,
- powiadomienie w razie potrzeby stosownych instytucji, które mogą zwiększyć skuteczność podejmowanych przez szkołę oddziaływań.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI
W SYTUACJACH ZAGROŻENIA DZIECI I MŁODZIEŻY DEMORALIZACJĄ
W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące
o demoralizacji, tj. narusza zasady współżycia społecznego, popełnia czyn zabroniony, systematycznie uchyla się od obowiązku szkolnego lub nauki nauczyciel powinien podjąć następujące kroki:
- Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy.
- Wychowawca informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora szkoły.
- Wychowawca i pedagog wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przeprowadza interwencję profilaktyczną (szczegóły interwencji profilaktycznej w załączniku)
- Jeżeli rodzice odmawiają współpracy ze szkołą lub nie stawiają się
na wezwania, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje
o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję – specjalistę do spraw nieletnich.
- Również w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych (ostrzeżenie ucznia, rozmowa
z rodzicami, spotkania z pedagogiem itp.), a ich zastosowanie nie
przynosi oczekiwanych efektów, dyrektor szkoły powiadamia sąd
rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych
instytucji.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU, GDY NAUCZYCIEL PODEJRZEWA, ŻE NA TERENIE SZKOŁY ZNAJDUJE SIĘ UCZEŃ BĘDĄCY POD WPŁYWEM ALKOHOLU LUB NARKOTYKÓW
Powinien on podjąć następujące kroki:
- Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy.
- Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego – stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie.
- Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udziela pomocy medycznej.
- Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania dziecka ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostawieniu ucznia w szkole bądź przewiezieniu do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia w porozumieniu
z dyrektorem szkoły.
- Gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny w stosunku do kolegów lub nauczycieli, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia lub zagraża życiu albo zdrowiu innych osób dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji.
- W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości (stężenie we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu lub w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 )policja ma możliwość przewiezienia ucznia
do izby wytrzeźwień lub do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych – na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godz.). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat.
- Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły (świadczy to o jego demoralizacji), to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego.
- Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU,
GDY NAUCZYCIEL ZNAJDUJE NA TERENIE SZKOŁY SUBSTANCJĘ PRZYPOMINAJĄCĄ WYGLĄDEM NARKOTYK
- Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz przed ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych ) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
- Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły i wzywa policję.
- Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU,
GDY NAUCZYCIEL PODEJRZEWA, ŻE UCZEŃ POSIADA SUBSTANCJĘ PRZYPOMINAJĄCĄ NARKOTYK
- Nauczyciel w obecności innej osoby ( wychowawca, dyrektor, pedagog, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia – jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji.
- O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa.
- W przypadku, gdy uczeń odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i inne rzeczy należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
- Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.
Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karane jest :
- posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych
- wprowadzanie do obrotu środków odurzających
- udzielanie ich innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia
- wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających
Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeżeli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat.
Z przestępstwem mamy do czynienia, jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Jeżeli na terenie szkoły zaistnieje któreś z powyższych przestępstw należy wezwać policję.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA WOBEC UCZNIA – SPRAWCY CZYNU KARALNEGO LUB PRZESTĘPSTWA
- Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły.
- Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia.
- Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę.
- Powiadomienie rodziców ucznia – sprawcy.
- Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna ( rozbój, uszkodzenie ciała itp.) lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana.
- Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji ( np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży).
W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który:
- nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny (art. 4 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich)
- ukończył 17 rok życia w chwili popełnienia przestępstwa, należy zawiadomić prokuratora lub policję (art.304 Kodeksu postępowania karnego ).
PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELA WOBEC UCZNIA, KTÓRY STAŁ SIĘ OFIARĄ CZYNU KARALNEGO
- Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienie jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń.
- Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły.
- Powiadomienie rodziców ucznia.
- Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia.
W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UJAWNIENIA CYBERPRZEMOCY
Wykorzystanie nowoczesnej technologii jest stylem pracy współczesnej szkoły. Musimy pamiętać o tym, że uczniowie, którzy posługują się na co dzień technologią cyfrową, traktują ją jako źródło wiedzy, nauki, rozrywki i komunikacji. W tej technologicznej rzeczywistości szkolnej musimy poświęcić wiele uwagi, aby treści dostępne za pomocą Internetu były rzetelne i pożądane, żeby korzystanie z urządzeń komunikacyjnych w szkole było bezpieczne, a aktywność dzieci nie pozwalała na zetknięcie się z rozmaitymi formami cyberprzemocy.
Czym jest CYBERPRZEMOC?
Zjawisko cyberprzemocy najkrócej definiuje się jako przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Technologie te to głównie Internet oraz telefony komórkowe.
Podstawowe formy zjawiska to nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli.
PROCEDURA REAGOWANIA W SZKOLE W SYTUACJI CYBERPRZEMOCY
- Ujawnienie przypadku cyberprzemocy.
- Informacja o tym, że w szkole miała miejsce cyberprzemoc, może pochodzić z różnych źródeł. Osobą zgłaszającą fakt prześladowania może być poszkodowany uczeń, jego rodzice lub inni uczniowie – świadkowie zdarzenia, nauczyciele i pracownicy szkoły.
- Ustalenie okoliczności zdarzenia
- Wszystkie przypadki przemocy, a więc także przemocy z wykorzystaniem mediów elektronicznych, powinny zostać właściwie zbadane, zarejestrowane i udokumentowane.
- Jeśli wiedzę o zajściu posiada nauczyciel niebędący wychowawcą, powinien przekazać informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora.
- Pedagog szkolny i dyrektor wspólnie z wychowawcą i nauczycielem informatyki powinni dokonać analizy zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie.
- Zabezpieczenie dowodów. Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane. Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e-mail, numer telefonu komórkowego itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil. Zabezpieczenie dowodów nie tylko ułatwi dalsze postępowanie dostawcy usługi (odnalezienie sprawcy, usunięcie szkodliwych treści z serwisu), ale również stanowi materiał, z którym powinny się zapoznać wszystkie zaangażowane w sprawę osoby: dyrektor i pedagog szkolny, rodzice, a wreszcie policja, jeśli doszło do złamania prawa.
Rejestrowanie dowodów cyberprzemocy?
- telefon komórkowy (nie wolno kasować wiadomości, trzeba zapisywać zarówno te tekstowe jak też zdjęcia, nagrania z dyktafonu czy filmy)
- komunikatory (w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania rozmów w tzw. archiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można rozmowę skopiować do edytora tekstowego i wydrukować).
- strona www (można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza CTRL i Print Screen, a następnie wykonać operację Wklej
w dokumencie Word lub Paint.
- e-mail (trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia wiadomości).
Identyfikacja sprawcy
- Szkoła podejmuje działania mające na celu identyfikacje sprawcy cyberprzemocy
- W sytuacji kiedy ustalenie sprawcy nie jest możliwe , należy skontaktować się z Policją.
Działania wobec sprawcy cyberprzemocy
- W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest uczniem szkoły, pedagog szkolny i wychowawca klasy powinni podjąć dalsze działania:
- Przeprowadzenie rozmowy z uczniem- sprawcą o jego zachowaniu.
- Powiadomienie rodziców sprawcy i omówienie z nimi zachowania dziecka, zapoznanie z dowodami i decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez szkołę środkach dyscyplinarnych wobec ich dziecka.
- Objęcie sprawcy opieką psychologiczno-pedagogiczną.
- Zastosowanie standardowych procedur stosowanych wobec sprawców każdej przemocy, które warto rozszerzyć o czasowy zakaz korzystania z komputera czy telefonu i to zarówno w szkole jak i w domu.
Działania wobec ofiary cyberprzemocy.
- Wsparcie psychiczne ucznia i porada, jak ma się zachować,
aby zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa i nie doprowadzić
do eskalacji prześladowań.
- Monitorowanie sytuacji ucznia czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe
ze strony sprawcy.
- Rodzice dziecka będącego ofiarą cyberprzemocy powinni być poinformowani o problemie i otrzymać wsparcie i pomoc ze strony szkoły.
- Ochrona świadków zgłaszających zdarzenie - otoczyć opieką świadków zdarzenia uczestniczących w ustalaniu przebiegu zajścia, aby w wyniku interwencji nie narazić ich na zemstę i groźby ze strony sprawcy.